- astutus
- astūtus, a, um, adj. [a lengthened form of the ante-class. astus, like versutus from versus, cinctutus from cinctus; and astus itself has the form of a P. a., q. v. init. ], shrewd, sagacious, expert; or (more freq., cf. astutia) in mal. part., sly, cunning, artful, designing, etc.* I.Ante-class. form astus, a, um: asta lingua, Att. ap. Non. p. 1, 54.—II.Class. form astūtus:
malus, callidus, astutus admodum,
Plaut. Am. 1, 1, 112:Causam dicere adversus astutos, audacīs viros, valentes virgatores,
id. As. 3, 2, 19:non tam astutus, neque ita perspicax,
Ter. Heaut. 5, 1, 1:verum ego numquam adeo astutus fui, Quin etc.,
id. Ad. 2, 2, 13:ratio,
Cic. Verr. 1, 11 fin.:nihil astutum,
id. Or. 19, 64: hoc celandi genus est hominis non aperti, non simplicis, non ingenui;versuti potius, obscuri, astuti, fallacis,
id. Off. 3, 13, 57:astuti Getae,
Prop. 5, 5, 44:Parthorum astutae tela remissa fugae,
id. 4, 8, 54:ut est astuta et ingeniosa sollertia,
Plin. 36, 26, 66, § 192, where Jan omits astuta et:gens non astuta, nec callida,
Tac. G. 22 et saep.:pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,
Hor. S. 1, 3, 62:homo sagax et astutus,
Mart. 12, 88, 4:Est vir astutus multorum eruditor,
Vulg. Eccli. 37, 21:vulpes,
Hor. S. 2, 3, 186:consilium,
Gell. 5, 10 al. —As subst. (eccl. Lat.):Astutus omnia agit cum consilio,
Vulg. Prov. 13, 16; ib. Eccli. 18, 28.— Comp.:fallacia astutior,
Plaut. Cas. 5, 1, 7:si qui me astutiorem fingit (followed by callidius),
Cic. Fam. 3, 8, 6:qui custodit increpationes, astutior fiet,
Vulg. Prov. 15, 5.—* Sup.:astutissimus adversarius,
Aug. Serm. 17: astutissima calliditas, id. Civ. Dei, 21, 6.— Adv.: astūtē, craftily, cunningly:astute comminisci aliquid,
Plaut. Ep. 2, 2, 96:docte atque astute captare,
id. Most. 5, 1, 21:consulte, docte atque astute cavere,
id. Rud. 4, 7, 14: Astute, shrewdly done, Ter. And. 1, 2, 12:astute labefactare aliquem,
id. Eun. 3, 3, 3:satis astute adgredi aliquem,
id. Phorm. 5, 8, 75:astute reticere aliquid,
Cic. ad Q. Fr. 1, 2, 1: astute nihil agere, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 3.— Comp.:astutius ponere aliquid,
Varr. L. L. 9, 1 Müll.— Sup.:astutissime componere aliquid,
Gell. 18, 4:astutissime excogitare,
Lact. 1, 22: astutissime fingi, Aug. Civ. Dei, 19, 5.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.